Vos, o Pontifices, vos o sacra nomina
Mystae,
Atque Sacerdotes, vario quos ordine Divum
Mancipatt obsequiis ultro jurata voluntas:
Quos votum, exortisque ligat pia regula vitae,
Huc animum, huc oculos. Vobis heic sancta laborat
Relligio, et Latii sancit decreta Senatus
Multa docens, et quos praescribit Romula ritus
Infula, et antiquum templorum insistere morem.
Vos decet, officii quoscumque sacrata professi
Secta vocat, Sanctas animum informare per artes,
Atque vices Sacrorum, et debita munera templis,
Ac sibi praescriptam populis impendere curam;
Illic cuncta patent seu vos praescribere munus,
Seu praestare juvat. Jam primo in limine libri
Rore sacro puerum, et ligni sudantis olivo
Praesul, et inscriptam perducit Chrismate frontem,
Invictumque animum, obnixamque in praelia praestat
Cuncta fidem. Post haec majores inserit annos
Ordinibus: tonsis illos ad prima capillis
Templa vovens: alios, si fani janua poscit
Excubias, sacrisve vocat pia cura legendis:
Sive truces genios, et conjurata nocentum
Agmina possessis lustrali carmine membris
Exturbare opus est, cerave liquente coruscas
Ferre faces, at pendentes accendere lychnos.
Sunt et quos jam prima gradus ad munera poscunt
Magna ministeria et ritus praestare potentes.
Inter sacra Deum, circumque altaria stantes,
Dum sacros latices, et mystica liba Sacerdos
Immolat, atque suo sistit se victima Patri
Filius; aligeris numquam o concessa potestas
Coelitibus; nec quos gentis primaeva Parentes
Saecla tulere alias, quamvis de sanguine claro
Abramidum, et Regnatoris simulacra futuri.
Jamque suum jus omne, potestatemque regendi
Conferet, unanimi si quem suffragia voto
Optavere sibi, populisque praeesse tuendis
Pontificem, longum solemnes stabit ad aras
Multa precans, sacroque caput lustrabit olivo,
Et pastorali gemma donabit et auro,
Connubio jungens stabili, sponsaeque dicabit
Jam proprium. Seu cum Tarpejo a Praesule munus
Ramum, augustum, ingens, humerosque ac pectora circum
Pallia rite dabit. Nunc quos exercita virtus
Coenobii, tonsaeque vocat custodia gentis,
Multa super votis, super officioque fideli
Multa monens, manibus capiti bene fausta precatur
Impositis, mitraeque etiam facit esse potentem.
Seu quas virgineis Matres imponere septis
Est opus, optantique datur Antistita turbae.
Inde novum molitur opus, solemnia Regum
Auspicia, et primos ternplis attollere fasces.
Ecce gravi Rex incessu procedit, et aras
Suppliciter venerans, regno sua jura pacisci,
Constantesque animos in relligione Piorum
Annuit, atque humeros oleo dextramque perunctus
Accipit oblatum Mystis cingentibus ensem,
Et sceptri decus, et radiantia tempora circum,
Imperii specimen, gemmeo diademata textu.
Jam cum prima novo signant fundamina templo,
Attolluntque Crucem, sacrata in veste Sacerdos
Spargens rore levi, sacraeque aspergine lymphae
Lustrabitque locum, fundetque precantia vota,
Ac silicem inscriptum faustis pro more sequetur
Ominibus, stabilemque petet per saecula sedem.
Sed cum delubri se jam fastigia coelo
Extulerint, et digna Dei domus auspice stabit,
Quid memorem rursus longo celebrata paratu
Prima loci auspicia, et solemnes ordine ritus,
Jejunasque preces, olei, et libamina sacri,
Et super aurato lucentes stipite ceras,
Inspersosque solo cineres, inscriptaque signa.
Praesul ubi arcanas voces, tacitusque precatus
Fundit humi incumbens, ac verba potentia dicit?
Idem corporibus terram designat humandis,
Constituitque Cruces, triplicemque in vertice figit
Hinc atque inde facem: nebulam fumantis acerrae
Interea, Arabiumque focis adolebit odorem.
At cum templa scelus, saevique licentia ferri
Polluit impulsu tetro, furiisque nefandae
Tisiphones, cessitque animo reverentia Divum:
Concipit ille preces, offensaque Numina terris
Conciliat, redditque sacrae sua munia sedi,
Atque profanatos delubro instaurat honores.
Nunc aureos calices, et gemmea vasa dicabit
Usum in Sacrorum, et nostris gestamina Mystis:
Et vestes auro rigidas ac linea texa,
Puraque sternendis mantilia devovet aris;
Auratasque cruces, simulacraque sancta Deorum
Spargens rore super: nec non quae pendula summis
Turribus aera sonant, queis dat Carnpania nomen,
Nolaque Paulino quondam sub praesule felix:
Telaque in infidos vibranda potentius hostes,
Et clypeum et loricam hamis auroque trilicem;
Sicubi vel gentes stimulis coelestibus actas
Isacidum tractus, Solymamque reposcere bello,
Atque Saracenam Syrio de limite pestem
Exturbare procul pelagi trans aequora suasit
Relligionis amor; tunc aurea segmina textu
Quadrifido, insutamque humeros ac pectora circum
Multa crucem precibus, nec non lustralibus undis
Prosequitur, laetosque vovet post bella triumphos,
Elataque manu candentia signa coruscans
Mittit in infidos Superis praeeuntibus hostes,
Et certam fausto jam concipit omine palmam.
Sed neque, qui superest, pigeat decurrere campum.
En tibi suggestu Praesul sublimis ab alto
Usque recurrentes fastos sacrosque quotannis
Evulgare dies, coetu auscultante Piorum,
Ingreditur, seu quo jejunia tempore nobis
Esuriem indicunt, totasque adsistere luces
Impransos, donec pronos in caerula currus
Sol invergit, et emerito mox ingruit orbi;
Seu qua luce redux ad vitae lumina Christus
Moerentes socios, orbumque reviset ovile.
Quid cum justa reos damnante Antistite sontes
Poena premit, clausique gemunt ad limina templi
Moesta cohors, scelerum dum longa piacula solvunt
Impositos Cilicum textus, setasque rigentes
Tergemino nexu, et nodosa cannabe cincti:
Dum rursum admissis sacra ad communia Praesul
Defletam eximit perfecto tempore labem
Supplicibus, cunctaque animos a sorde piavit?
Hinc disces quo more oleum mortalibus aegris
Ante parat; seu forte aliquis natalibus undis
Lustrandus primo sistit se ad limina templi:
Seu jam tinctus aquis, interque adscriptus amicos
Christiadum coetus firmari ad cuncta rogabit
Dura fidem, sacri ceromati unguine frontem.
Et signo crucis inscriptus. Post agmina Praesul
Longa Sacerdotum, magnis conventibus actis
Cogit, et officii cunctos praescripta tuendi
Multa monens, iterumque iterumque hortatibus ambit.
Aut cessatores urgens ad pensa ministros,
Ignavosve docens. Sed jam quo crimina ritu
Punirique reos leges sanxere sacrorum,
Perlege: sive malos sacris communibus arcent,
Officiique vices certis cessare diebus
Praecipiunt, et Mysta gradu periturus ab alto
Dejicitur, sacrique gerens insignia cultus,
Paulatim ereptas vestes, ac tegmina membris
Exuit infelix, tota et traducitur urbe.
Caetera quid memorem, cum Praesul ovilia primum
Et populos (si cura recens commissa reposcet)
Laetus adit, primos Cleri excepturus honores.
Seu cum Romulea longe legatur ab urbe
Purpurea de gente aliquis, populosque remotos,
Quos procul innumeris circumerrat flexibus ingens
Sequana, Parisiasque subit solemnibus arces
Auspiciis; vel quos diti Tagus ambit arena,
Vistulave, et longis tendit qua Sarmata campis:
Aut ubi rex fluviorum haud uno nomine notus
Ister in Arctoum praeceps evolvitur aequor
Regna per et Latio fidos sub Praesule fines,
Queis non relligio fallax, promptumque novandi
Ingenium ritus animis excussit avorum.
Hinc et scire licet, Reges cum templa subibunt,
Imperiique potens se magnam Augustus ad urbem
Sistet ovans, prope Teutonico comitante Senatu:
Aut proceres, aut magnanimo de sanguine Regum
Femina pilentis Divorum in mollibus aedes
Accedet venerans, quantos sacer ordo paratus
Molitur, qualique praeit solemnia pompa
Obvius Antistes coetu stipante suorum.
Vade, liber, numquam simili procedere cultu
Ante datum: te cinnabari minioque rubentem
Laetius, et leges ornat Rubrica sacratas;
Exigua tu magnarum compendia rerum
Mole capis, quali numquam retro ante vel usu,
Vel studio, supraque notis inscripta legendi
Praescribit vox quaeque modum, quem longa tenorem
Exigit, utque brevis celeri se syllaba flatu
Prioripit accelerans, se subducitque legenti.
At te quis meritum curis pro talibus ornet
Laudibus, aut dignos, nam quae tibi gratia plausus
Rite ferat, cujus studiis ingentibus olim
Ordo Sacerdotum mores insistit avitos
Sanctius, et cunctis orandi pensa diebus
Noster inoffenso decurrit tramite Clerus?
Nunc et Pontifices curis insignibus ipsos
Obstrinxisse juvat, quorum solemnia sacra
Auspice te, retractat opus, propriasque Tiarae,
Te curante, vices cultu meliore tuentur.