In exsequiis alicujus Summi Pontificis, S.R. E. Cardinalis, seu Metropolitani, aut Episcopi proprii, seu Irnperatoris, Regis, vel Ducis magni, aut Domini loci, finita Missa, ordinantur in loco, ubi absolutiones fieri debebunt, in capite loci, in medio, unum faldistorium pro illo, qui celebravit, et in quatuor angulis quatuor scabella, videlicet, in quolibet angulo unum scabellum.
Subdiaconus accipit crucem processionalem; unus Acolythus accipit thuribulum cum igne, et naviculam cum thure, et cochleari; alius Acolythus vas aquae benedictae cum aspersorio, et duo alii Acolythi duo candelabra cum luminaribus ardentibus capiunt. Interim Praelatus, qui celebravit, apud faldistorium prope altare deponit planetam, et, si placet, poterit deponere dalmaticam, et tunicellam, et accipit pluviale nigrum, et mitram simplicem, et quatuor alii Praelati (si adsint) accedent ad sacristiam, vel alium locum convenientem, et propinquum, ubi quilibet eorum accipit super rochettum, vel, si sit Regularis, supra superpelliceum, amictum, stolam, pluviale nigrum, et mitram simplicem, si ea uti possunt; sin minus biretum, et omnes sic parati accedunt apud Praelatum celebrantem paratum, cum quo vadunt ad castrum doloris, seu feretrum, aut sepulturam, vel alium locum, in quo absolutiones fieri consueverunt, hoc ordine:
Praecedant duo Acolythi, unus cum thuribulo, et navicula incensi; alius cum vase aquae benedictae, et aspersorio; tum duo alii Acolythi cum duobus aliis candelabris, et candelis accensis, in quorum medio erit Subdiacontis, qui in Missa cantavit Epistolam, paratus deferens crucem; post eum duo juniores Praelati, deinde duo seniores, et quilibet eorum penes se habebit unum Capellanum superpelliceo indutum, qui mitra sibi serviat, et unum scutiferum, qui cereum accensum portet. Ultimo loco incedet Praelatus qui Missam celebravit, ad sinistram habens Diaconum paratum, qui eum comitetur; et post eum Capellani superpelliceis induti. Si vero non adsint quatuor Praelati, loco deficientium parantur digniores Canonici Ecclesiae, vel alii in dignitate constituti supra superpellicea pluvialibus nigris; et ordine supradicto procedunt ad locum absolutionis, ubi cum fuerint, locantur hoc ordine: Thuriferarius cum Acolytho deferente aquam benedictam subsistunt in capite loci a parte dextera. Acolythi vero ceroferarii, ac Subdiaconus cum cruce vadunt ad pedes loci, et Subdiaconus cum cruce collocabit se in medio eorum. Junior Praelatus sedebit in scabello in angulo castri doloris ad pedem dexterum; alius post eum in angulo ad humerum sinistrum; tertius in angulo ad pedem sinistrum; quartus qui erit senior, in angulo ad humerum dexterum loci. Celebrans vero sedebit in faldistorio in capite loci in medio, ita ut crucem directe respiciat.
Omnibus sic ordinatis, surget celebrans, detecto capite, omnibus similiter
surgentibus, et incipiet in tono Lectionis, absolute Orationem:
Non intres in judicium cum servo tuo, Domine, quoniam nullus apud te
justificabitur honmo, nisi
per te omnium peccatorum ei tribuatur remissio; non ergo eum tua, quaesumus,
judicialis sententia premat, quem tibi vera supplicatio fidei Christianae commendat,
sed gratia tua illi succurrente, mereatur evadere judicium ultionis, qui dum
viveret insignitus est signaculo sanctae Trinitatis. Qui vivis et regnas in
saecula saeculorum. R. Amen.
Qua finita, omnes sedent coopertis capitibus, et Cantores incipiunt
Responsorium:
Subvenite, Sancti Dei, occorrite, Angeli Domini:
Suscipientes animam ejus: * Offerentes eam in conspectu Altissimi. V.
Suscipiat te Christus, qui vocavit te: et in sinum Abrahae Angeli deducant te. *
Suscipientes. V. Requiem aeternam dona ei, Domine. R.
Et lux perpetua luceat ei. * Offerentes.
Tunc duo Acolythi cum thuribulo, et navicula, et aqua benedicta, et aspersorio accedent ad angulum dexterum capitis, ubi est dignior Praelatus; et se ad ejus dexteram collocabunt. Incepto Versiculo: Requiem aeternam, etc. Acolythus dabit naviculam Diacono, et ipse accedet cum thuribulo ante dictum digniorem Praelatum, qui ministrante Diacono naviculam, imponit thus in thuribulum; finito Responsorio, Chorus cantat:
Kyrie, eleison.
Christe, eleison.
Kyrie, eleison.
Et dum dicitur primum Kyrie, eleison, surgunt
omnes, detectis capitibus, et ultimo Kyrie, eleison, dicto, praedictus dignior Pratlatus dicit voce
intelligibili:
Pater noster.
Quod secrete complet, et interim, accepto aspersorio cum aqua benedicta de manu Diaconi, aspergit sepulturam, seu lectum mortuorum, circumcirca ambulans, incipiens a sua parte dextera, tertio aspergens quamlibet lecti partem lateralem, Diacono a dextris comitante, et fimbrias pluvialis sublevante, et dum transibit ante alios Praelatos, illos salutabit, et similiter cruci reverentiam faciet transiens ante illam ad pedes lecti. Postquam cum aspersorio circumierit lectum, et ad locum suum redierit, ibidem ab eodem Diacono capiet thuribulum, et lectum similiter circumcirca thurificabit, tertio in qualibet parte laterali thuribulum ducens, et cum redierit post thurificationem ad locum suum, ante scabellum stans intelligibili voce dicet Versiculos:
V. Et ne nos indocas in tentationem.
R. Sed libera nos a malo.
V. A porta inferi.
R. Erue, Dominc, animam ejus.
V. Requiescat in pace.
R. Amen.
V. Domine, exaudi orationem meam.
R. Et clamor meus ad te veniat.
V. Dominus vobiscum.
R. Et
cum spiritu tuo.
Oremus.
Deus, cui omnia vivunt, et cui non pereunt moriendo corpora nostra, sed mutantur
in melius: te supplices deprecamur, ut suscipi jubeas animam famuli tui N. per
manus sanctorum Angelorum tuorum deducendam in sinum amici tui Abrahae
patriarchae, resuscitandamque in novissimo judicii magni die, et quidquid
vitiorum, diabolo fallente, contraxit, tu pius et misericors abluas indulgendo.
Per
Christnm Dominum nostrum. R. Amen.
Qua finita, omnes sedent cum mitra, et Chorus cantat Responsorium.
Qui Lazarum resuscitasti a monumento foetidum: * Tu eis, Domine, dona Requiem, et locum indulgentiae. V. Qui venturus es judicare vivos, et mortuos, et saeculum per ignem. * Tu eis. V. Requiem aeternam dona eis, Domine. R. Et lux perpetua luceat eis. * Tu eis.
Tunc duo Acolythi cum thuribulo, et navicula, et aqua benedicta, et
aspersorio accedunt ad secundum digniorem Praelatum sedentem in angulo ad
sinistrum pedem, et se ad ejus dexteram collocabunt. Incepto Versiculo:
Requiem aeternam, etc.
Acolythus dabit naviculam Diacono, et ipse accedet cum thuribulo ante dictum
secundum digniorem Praelatum, qui, ministrante Diacono naviculam, imponet thus
in thuribulum; finito Responsorio, Chorus cantat:
Kyrie, eleison. Christe, eleison. Kyrie, eleison, ut supra.
Et dum dicitur primum Kyrie, eleison, surgunt omnes, detectis
capitibus, et
ultimo Kyrie, eleison, dicto, praedictus secundus dignior Praelatus dicit voce
intelligibili:
Pater noster, quod secrete complet.
Et interim accepto aspersorio cum aqua benedicta de manu Diaconi, aspergit
sepulturam, seu lectum, circumcirca ambulans, incipiens a sua parte dextera,
tertio aspergens quamlibet lecti partem lateralem, Diacono a dextris comitante,
et fimbrias pluvialis sublevante, et dum transibit ante alios Praelatos, illos
salutabit, et similiter cruci reverentiam faciet, transiens ante illam ad pedes
lecti. Postquam cum aspersorio circumierit lectum, et ad locum suum redierit,
ibidem ab eodem Diacono capiet thuribulum, et lectum similiter circumcirca
thurificabit, tertio in qualibet parte laterali thuribulum ducens, et cum
redierit post thurificationem ad locum suum, ante scabellum stans intelligibili
voce dicet Versiculos:
V. Et ne nos inducas in tentationem.
R. Sed libera nos a malo.
V. A porta inferi.
R.. Erue, Domine, animam ejus.
V. Requiescat in pace.
R. Amen.
V. Domine, exaudi orationem
meam.
R. Et clamor meus ad te veniat.
V. Dominus vobiscum.
R. Et
cum spiritu tuo.
Oremus.
Fac, quaesumus, Domine, hanc cum servo tuo N. defuncto misericordiam,
ut factorum suorum in poenis non recipiat vicem, qui tuam in votis tenuit
voluntatem: ut sicut hic eum vera fides junxit fidelium turmis, ita illic eum tua
miseratio societ choris angelicis. Per Christum Dominum nostrum. R. Amen.
Qua finita, omnes similiter sedent cum mitra, et Chorus cantat
Responsorium:
Domine,
quando veneris judicare terram, ubi me abscondam a vultu irae tuae? * Quia peccavi nimis
in vita mea. V. Commissa mea pavesco, et ante te erubesco: dum veneris
judicare, noli me condemnare. *
Quia peccavi. V. Requiem aeternam dona eis, Domine:
et lux perpetua luceat eis. * Quia peccavi.
Tunc duo Acolythi cum thuribulo, et navicula, et aqua benedicta, et
aspersorio accedent ad tertium digniorem Praelatum sedentem in angulo ad
sinistrum pedem, et se ad ejus dexteram collocabunt. Incepto Versiculo: Requiem
aeternam, etc.
Acolythus dabit naviculam Diacono, et ipse accedet cum thuribulo ante dictum
tertium digniorem Praelatum qui, ministrante Diacono naviculam, imponet thus in
thuribulum; finito Responsorio, Chorus cantat:
Kyrie, eleison. Christe, eleison. Kyrie, eleison, ut supra.
Et cum dicitur primum Kyrie, eleison, surgunt omnes, detectis capitibus, et ultimo Kyrie, eleison, dicto, praedictus tertius dignior Praelatus dicit voce intelligibili: Pater noster.
Quod secrete complet, et interim, accepto aspersorio cum aqua benedicta de manu Diaconi, aspergit sepulturam, seu lectum circumcirca ambulans, incipiens a sua parte dextera, tertio aspergens quamlibet lecti partem lateralem, Diacono a dextris comitante et fimbrias pluvialis subievante, et dum transibit ante alios Praelatos, illos salutabit, et similiter cruci reverentiam faciet, transiens ante illam ad pedes lecti. Postquam cum aspersorio circumierit lectum, et ad locum suum redierit, ibidem ab eodem Diacono capiet thuribulum, et lectum similiter circumcirca thurificabit, tertio in qualibet parte laterali thuribulum ducens, et cum redierit post thurificationem ad locum suum, ante scabellum stans intelligibili voce dicet Versiculos:
V. Et ne nos inducas in tentationem.
R. Sed libera nos a malo.
V. A porta inferi.
R. Erue, Domine, anirnam ejus.
V. Requiescat in pace.
R. Amen.
V. Domine, exaudi orationem
meam.
R. Et clamor meus ad te veniat.
V. Dominus vobiscum.
R. Et
cum spiritu tuo.
Oremus.
Inclina, Domine, aurem tuam ad preces nostras, quibus misericordiam tuam
supplices deprecamur, ut animam famuli tui N. quam de hoc saeculo migrare jussisti, in
pacis ac lucis regione constituas, et Sanctorum tuorum jubeas esse consortem.
Per Christum Dominum nostrum. R. Amen.
Qua finita, omnes similiter sedent cum mitra. et Chorus cantat
Responsorium.
Ne recorderis
peccata mea, Domine, *
Dum veneris judicaire saeculum per ignem. V. Dirige, Domine Deus meus, in
conspectu tuo viam meam. *
Dum veneris. V. Requiem aeternam dona eis,
Domine: et lux perpetua luceat eis. *
Dum veneris.
Tunc duo Acolythi cum thuribulo, et navicula, et aqua benedicta, et
aspersorio accedent ad quartum, et juniorem Praelatum sedentem in angulo ad
dexterum pedem, et se ad ejus dexteram collocabunt. Incepto Versiculo, Requiem
aeternam,
etc.
Acolythus dabit naviculam Diacono, et ipse accedet cum thuribulo ante dictum
quartum digniorem Praelatum, qui, ministrante Diacono naviculam, imponet thus
in thuribulum; finito Responsorio, Chorus cantat:
Kyrie, eleison. Christe, eleison. Kyrie, eleison, ut supra.
Et cum dicitur primum Kyrie, eleison, surgunt omnes detectis capitibus, et ultimo Kyrie, eleison, dicto, praedictus quartus Praelatus dicit voce intelligibili: Pater noster.
Quod secrete compiet, et interim accepto aspersorio cum aqua benedicta de manu Diaconi, aspergit sepulturam, seu lectum, circumcirca ambulans, incipiens a sua parte dextera, tertio aspergens quamlibet lecti partem lateralem, Diacono a dextris comitante, et fimbrias pluvialis sublevante, et dum transibit ante alios Praelatos, illos salutabit, et similiter cruci reverentiam faciet transiens ante illam ad pedes lecti. Postquam enim aspersorio circumierit lectum, et ad locum suum redierit, ibidem ab eodem Diacono capiet thuribulum, et lectum similiter circumcirca thurificabit tertio in qualibet parte laterali thuribulum ducens, et cum redierit post thurificationem ad locum suum, ante scabellum stans intelligibili voce dicit Versiculos:
V. Et ne nos inducas in tentationem.
R. Sed libera nos a malo.
V. A porta inferi.
R. Erue, Domine, anirnam ejus.
V. Requiescat in pace.
R. Amen.
V. Domine, exaudi orationem
meam.
R. Et clamor meus ad te veniat.
V. Dominus vobiscum.
R. Et
cum spiritu tuo.
Oremus.
Absolve, quaesumus, Domine, animam famuli tui N.
ab omni vinculo delictorum,
ut in resurrectionis gloria inter Sanctos et Electos tuos resuscitatus respiret.
Per Christum Dominum nostrum. R. Amen.
Qua finita, omnes similiter sedent cum mitra, et Chorus cantat
Responsorium:
Libera me, Domine, de morte aeterna, in die illa tremenda:
* Quando coeli
movendi sunt, et terra. *
Dum veneris judicare saeculum per ignem. V. Tremens factus sum ego, et timeo, dum
discussio venerit, atque ventura ira. * Quando coeli movendi sunt et terra. V. Dies illa, dies irae, calamitatis et miseriae, dies magna, et amara valde. *
Dum veneris judicare saeculum per ignem. V. Requiem aeternam dona eis, Domine:
et lux perpetua luceat eis. * Libera me, Domine.
Tunc duo Acolythi cum thuribulo, et navicula, et aqua benedicta, et aspersorio,
accedent ad dexteram Praelati, qui Missam celebravit. Incepto Versiculo:
Requiem aeternam, etc. Acolythus dabit naviculam Diacono, et ipse accedet cum thuribulo ante dictum
Praelatum, qui, ministrante Diacono naviculam, imponet thus in thuribulum;
finito Responsorio, Chorus cantat:
Kyrie, eleison. Christe, eleison. Kyrie, eleison, ut supra.
Et cum dicitur primum Kyrie, eleison, surgunt omnes, detectis capitibus, et
ultimo Kyrie, eleison dicto, praedictus Praelatus dicit voce intelligibili
Pater noster.
Quod secrete complet, et interim accepto aspersorio cum aqua benedicta de manu Diaconi, aspergit sepulturam, seu lectum, circumcirca ambulans, incipiens a sua parte dextera, tertio aspergens quamlibet lecti partem lateralem, Diacono a dextris comitante, et fimbrias pluvialis sublevante, et dum transibit ante alios Praelatos, illos salutabit, et similiter cruci reverentiam faciet transiens ante illam ad pedes lecti. Postquam cum aspersorio circumierit lectum, et ad locum suum redierit, ibidem ab eodem Diacono capiet thuribulum, et lectum similiter circumcirca thurificabit, tertio in qualibet parte laterali thuribulum ducens, et cum redierit post thurificationem ad locum suum, ante faldistorium stans intelligibili voce dicet Versiculos:
V. Et ne nos inducas in tentationem.
R. Sed libera nos a malo.
V. A porta inferi.
R. Erue, Domine, animam ejus.
V. Requiescat in pace.
R. Amen.
V. Domine, exaudi orationem
meam.
R. Et clamor meus ad te veniat.
V. Dominus vobiscum.
R. Et
cum spiritu tuo.
Oremus.
Absolve, quaesumus, Domine, animam famuli tui N. ut defunctus saeculo tibi
vivat, et quae per fragilitatem carnis humana conversatione commisit, tu venia misericordissimae
pietatis absterge. Per Christum Dominum nostrum. R. Amen.
Deinde dicit idem Pontifex benedicens lectum:
V. Requiem aeternam dona ei, Domine.
R.. Et lux perpetua luceat ei.
Tum duo ex cantoribus dicunt alta voce:
Requiescat in pace. R. Amen.
Quo dicto, Praelati ipsi qui mitris utuntur, illas recipiunt, et omnes eo ordine, quo venerunt, revertuntur ad sacristiam, vel alium locum idoneum, ubi deponunt sacras vestes, et ad propria quisque revertitur.
Absolutiones istas quatuor vel quinque non semper in omnibus exsequiis fieri
convenit, sed tantum in primis exsequiis, quae fieri solent post obitum.
In exsequiis vero anniversariis non debent fieri hujusmodi quatuor absolutiones,
sed una tantum per Praelatum celebrantem, post Missam, vel si adesset castrum
doloris, vel alius locus, quo eundum esset ad absolvendum. Celebrans solus
paratus, ut supra, praecedente cruce cum omnibus ministris superius narratis,
et sequentibus cum suis Capellanis accedat ad castrum doloris, et ibidem
dispositis ministris, ut supra dictum est, stans ante suum faldistorium in
capite lecti, dicit Orationem: Non intres in judicium cum servo tuo, etc.,
in tono praedicto; qua finita, sedet, et Chorus cantat Responsorium: Libera me,
Domine, etc., et Kyrie, eleison, ut supra.
Praelatus vero imponit incensum, ac aspergit, et incensat lectum ordine, quo
supra dictum est, et demum dicit unam ex quinque praefatis Orationibus, quam
maluerit, et in fine dicto Responsorio, Requiem aeternam, etc., ordine, quo
venit, revertitur ad sacristiam, vel alium locum deputatum, et ihidem
depositis paramentis, recedit ad propria. Quod similiter servarj
poterit etiam in primis exsequiis, ubi commode quatuor Praelati, qui post
Missam, ut supra dictum est, absolvant, haberi non poterunt.